राजपूत

ही पोस्ट तुमच्या मित्रांबरोबर शेअर करा. अधिक माहिती साठी या पेज ला लाईक करा.

राजपूत

औरंगजेबाच्या धोरणांवर नाराज असलेल्या राजपूत्यांनी त्यांचे स्वातंत्र्य जाहीर केले.

मुघल साम्राज्य फुटल्यामुळे संपूर्ण भारताची राजकीय परिस्थिती बदलली.

या बदलत्या परिस्थितीमुळे संपूर्ण भारतभरातील राजकीय, आर्थिक आणि लष्करी युतींमध्ये आमूलाग्र बदल झाला.

जोधपूर आणि जयपूरच्या राजांनी नंतरच्या मोगलांच्या प्रभावाखाली मुघल साम्राज्याचा मोठा भाग आपल्या ताब्यात घेतला.

औरंगजेबच्या मृत्यूनंतर जोधपूर आणि जयपूरच्या राजांनी दिल्लीच्या राजकारणात प्रमुख भूमिका बजावण्यास सुरुवात केली.

औरंगजेबाच्या धार्मिक व प्रशासकीय धोरणांमुळे असंतुष्ट झालेल्या 

मेवाड (उदयपूर), 

मारवाड (जोधपूर) आणि 

आमेर (जयपूर) 

यासारख्या प्रमुख राजपूत राजांनी मुघल साम्राज्यापासून दूर पळ काढला.

जोधपूर आणि जयपूरच्या राज्यकर्त्यांना गुजरात आणि मालव्याचे मोगल राज्यपाल म्हणून नियुक्त केले गेले.

एकेकाळी असे वाटत होते की राजपूत मुघल साम्राज्यात पुन्हा आपले स्थान व प्रभाव प्राप्त करीत आहेत आणि ते जाट आणि मराठ्यांच्या विरोधात मोगल साम्राज्याचे प्रमुख सहयोगी म्हणून उदयास येत आहेत.

जोधपूर आणि जयपूरच्या राजांनी नंतरच्या मोगलांच्या प्रभावाखाली मुघल साम्राज्याचा मोठा भाग आपल्या ताब्यात घेतला.

औरंगजेबच्या मृत्यूनंतर जोधपूर आणि जयपूरच्या राजांनी दिल्लीच्या राजकारणात प्रमुख भूमिका बजावण्यास सुरुवात केली.

यावेळचा सर्वात प्रमुख राजपूत राजा आमेरचा सवाई राजा जयसिंग होता जो आधी सुरत आणि नंतर आग्राचा राज्यपाल म्हणून नियुक्त झाला होता.

त्यांनी जयपूरसारख्या सुंदर शहराची स्थापना केली आणि दिल्ली, जयपूर, वाराणसी, उज्जैन आणि मथुरा येथे नक्षत्र वेधशाळे (जंतर-मंतर) बांधली.

त्याच्या हाती आग्रा ते सुरत पर्यंतच्या क्षेत्रामुळे त्याचे राज्य मजबूत आणि समृद्ध झाले.

जाट, मराठा आणि इतर प्रादेशिक राज्ये उदय झाल्यामुळे त्यांचा धर्म त्यांच्या राज्याबाहेर कमी होऊ लागला आणि त्यांचा प्रभाव हळूहळू कमी होऊ लागला.